Xuất huyết dịch kính gây giảm thị lực cấp và bán cấp. Đây là bệnh lý nặng hay gặp của dịch kính, tổn thương có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt sau chấn thương.
Xuất huyết dịch kính có thể ngay lập tức che lấp những tổn thương của các bộ phận khác. Sau đó, chính bản thân m.áu nằm lâu trong dịch kính có thể trở thành tác nhân của các biến chứng khác, khi nó hình thành cục m.áu hay tổ chức hóa dịch kính như: bong võng mạc, nhiễm sắt, viêm màng bồ đào…
Xuất huyết dịch kính, gây giảm thị lực cấp và bán cấp. Ảnh minh họa.
Thành phần của dịch kính có tới 99% là nước, 1 % còn lại là acid hyaluronic thành phần mang lại tính trong suốt và độ nhày cho dịch kính. Dịch kính ở phía sau được bao bọc bởi màng giới hạn trong, ở phía trước có là màng không sắc tố bám vào mặt sau của thể thủy tinh và dây zin.
Khoang dịch kính chiếm 80% thể tích nhãn cầu (khoảng 4ml). Dịch kính bám chắc vào võng mạc ở 3 vùng: nền dịch kính, gai thị và các mạch m.áu võng mạc.
Nguyên nhân gây xuất huyết dịch kính
Có 3 nhóm nguyên nhân chính.
– C.hảy m.áu do mạch m.áu bất thường: Do bất thường mạch m.áu xảy ra trong bệnh võng mạc tiểu đường, thiếu m.áu võng mạc, bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh võng mạc trẻ đẻ non (ROP). Các yếu tố sinh xơ, dịch kính bệnh lý cũng gây co kéo vào các mạch m.áu vốn đã non yếu, gây xuất huyết dịch kính.
– C.hảy m.áu do sang chấn trên cơ địa mạch m.áu bình thường. Đứt vỡ các mạch m.áu vốn bình thường, mạch m.áu bị vỡ bởi các co kéo vật lý đủ mạnh để phá vỡ cấu trúc bình thường của nó. Bong dịch kính sau, các co kéo của dịch kính lên thành mạch m.áu, nhất là trên những vùng có gắn kết chặt có thể gây c.hảy m.áu. Ngoài mạch m.áu vỡ thì dịch kính cũng có thể bong theo hoặc không.
– C.hảy m.áu từ các khoang lân cận dịch kính: Bệnh lý của các mô lân cận có thể gây xuất huyết dịch kính. M.áu có thể đến từ các vi phình mạch, các khối u, tân mạch của hắc mạc… M.áu phá vỡ màng giới hạn trong và tràn vào khoang dịch kính.
– Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như:
Các loại u nội nhãn như: u hắc tố, u nguyên bào võng mạc, polyp hắc mạc.
Bệnh võng mạc đái tháo đường.
Thoái hóa hoàng điểm t.uổi già thể ướt.
Một số bệnh bẩm sinh hoặc bệnh mắt t.rẻ e.m như: bệnh Coats, ROP, u mao mạch võng mạc, bệnh Eales,…
Triệu chứng xuất huyết dịch kính
Các triệu chứng của xuất huyết dịch kính không gây đau đớn và rất đa dạng:
– Cảm giác có vật trôi nổi, giảm thị lực.
Bệnh nhân mô tả như ruồi bay, như mạng nhện, cảm giác như sương mù, như có màng chắn hay nhìn có quầng đỏ…
Cần tra giãn đồng tử tốt và soi kỹ đáy mắt cả 2 bên:
Soi ánh đồng tử nhìn thấy dịch kính đục, nhiều mảng m.áu di chuyển trong dịch kính.
Soi ánh đồng tử nhìn thấy dịch kính đục, nhiều mảng m.áu di chuyển trong dịch kính.
Nếu sau chấn thương, thường có những tổn thương của bán phần trước phối hợp và là yếu tố tiên lượng xấu. Những tổn thương có thể là xuất huyết t.iền phòng kèm theo, đục lệch thủy tinh thể, tổn thương mống mắt…
Khi soi được phía sau ta nhìn thấy có m.áu tươi trong dịch kính với mức độ thay đổi tùy theo mức độ xuất huyết dịch kính.
Khi xuất huyết vừa phải có thể soi được đáy mắt ở chu biên, m.áu thường lắng xuống dưới do tư thế. Soi đáy mắt với máy soi hình đảo ngược là rất tốt có khả năng soi được đáy mắt khi môi trường đục.
– Có thể có RAPD nhẹ, ngoài ra còn có các dấu hiệu khác tùy vào nguyên nhân xuất huyết.
– Nhãn áp: Cần theo dõi nhãn áp của tất cả các trường hợp xuất huyết dịch kính, nhiều trường hợp có nhãn áp tăng.
Các biến chứng có thể xảy ra khi xuất huyết dịch kính
M.áu xâm nhập vào dịch kính lâu ngày không tiêu có thể gây ra nhiều biến chứng cho bản thân dịch kính, cho võng mạc, cho các tổ chức lân cận khác của mắt… Các biến chứng có thể kể là:
Tăng nhãn áp: Tăng nhãn áp sau xuất huyết dịch kính do nhiều lý do, có thể là tăng nhãn áp do tế bào ma (ghost cells), do tắc nghẽn vùng bè do quá trình tiêu m.áu, do hiện tượng nhiễm kim loại.
Nhiễm sắt nhãn cầu. Sắt từ giáng hóa các sản phẩm của m.áu có thể gây ra một loạt biến chứng như nhiễm độc võng mạc, nhiễm sắt thể thủy tinh và giác mạc.
Bệnh tăng sinh võng mạc
Glôcom tế bào ma, do ly giải sản phẩm m.áu
Viêm màng bồ đào
Nhiễm kim loại: Biểu hiện sớm bằng hiện tượng tăng quá ngưỡng của điện võng mạc. Vào giai đoạn muộn điện võng mạc bị tiêu hủy hoàn toàn.
Tổn thương hoàng điểm
Tổ chức hóa dịch kính, là hậu quả của sự cô đặc, kết tảng collagen sự tăng sinh tế bào xơ.
Bong võng mạc.
Đục thể thủy tinh
Các phương pháp điều trị
Khi điều trị xuất huyết dịch kính phải điều trị nguyên nhân gây c.hảy m.áu và điều trị triệu chứng. Điều trị triệu chứng bao gồm các biện pháp dừng c.hảy m.áu, tiêu m.áu, điều trị chống biến chứng.
Điều trị triệu chứng là cần thiết và thực sự rất quan trọng.
– Điều trị bằng thuốc
Ngừng c.hảy m.áu tiếp: Là biện pháp nằm nghỉ ngơi đầu cao, giảm vận động của mắt bằng băng bất động nhãn cầu và kết hợp sử dụng các thuốc cầm m.áu như tiêm vitamin K, uống vitamin C, routine c, tam thất bột (ngày 10g), …
Biện pháp tiêu m.áu: Uống nước nhiều, nằm đầu cao giúp cho tư thế thuận lợi để tiêu m.áu.
– Phẫu thuật:
Điều trị bằng phương pháp phẫu thuật nhằm loại trừ m.áu và xử lí các tổn thương của dịch kính và võng mạc.
Dùng siêu âm để cắt đoạn dịch kính tổ chức đục và rút ra khỏi mắt bằng dụng cụ qua pars plana. Nhược điểm chỉ có thể lấy được những tổ chức m.áu mềm không có khả năng tổ chức hóa.
Phẫu thuật cắt dịch kính nên được tiến hành ngay nếu đi kèm bong võng mạc. Điều trị ngoại trú nếu không có bong võng mạc. Cắt dịch kính được chỉ định khi m.áu dịch kính không thể tiêu biến tự nhiên, có tân mạch mống mắt hay xuất hiện glôcôm tế bào ma. Thời điểm chỉ định cắt dịch kính phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây xuất huyết dịch kính.
5 thực phẩm lành mạnh kích thích sản xuất collagen ngừa lão hóa da
Việc sản xuất collagen của cơ thể rất quan trọng để duy trì làn da trẻ trung, khỏe mạnh. Có thể cải thiện việc sản xuất collagen bằng cách tiêu thụ một số loại thực phẩm.
Collagen là loại protein phổ biến nhất được tìm thấy trong cơ thể. Nó hiện diện trong gân, mỡ và dây chằng cùng những nơi khác. Nó giúp các bộ phận của cơ thể chúng ta khớp với nhau và rất quan trọng đối với sức mạnh của cấu trúc xương. Khi mức độ collagen khỏe mạnh, các tế bào chứa collagen sẽ có vẻ ngoài khỏe mạnh và trẻ trung.
Elastin là một loại protein khác trong cơ thể. Elastin được tìm thấy ở những nơi trong cơ thể co lại, chẳng hạn như động mạch và phổi. Điều này là do đặc tính nổi bật của Elastin: khả năng co lại đúng vị trí và duy trì hình dạng ban đầu. Elastin và collagen đều là những protein được tìm thấy trong da. Chúng phối hợp với nhau để mang lại kết cấu và hình dạng cho làn da. Làn da có hàm lượng collagen và đàn hồi khỏe mạnh, trẻ trung hơn.
Điều thú vị về collagen là việc kích thích sự phát triển của nó sẽ gây ra hiệu ứng domino. Càng có nhiều collagen thì cơ thể càng có khả năng sản xuất và duy trì nhiều hơn.
Dưới đây là những thực phẩm có thể hỗ trợ kich thích, tăng cường sản xuất collagen của cơ thể một cách tự nhiên:
1. Thực phẩm giúp tăng cường sản xuất collagen tốt cho làn da
Nha đam (Lô hội)
Nha đam làm tăng sản xuất collagen cải thiện da.
Nha đam từ lâu đã được sử dụng để chữa lành và làm dịu vết thương nhờ nha đam làm tăng sản xuất collagen khi bôi tại chỗ hoặc thậm chí dùng đường uống.
Đặc tính kích thích tăng trưởng tế bào này có thể giúp tăng cường sản xuất collagen trong da. Có thể được bôi trực tiếp lên da ở dạng nguyên chất hoặc ở dạng nhiều sản phẩm có chứa nha đam. Ít nhất một nghiên cứu gợi ý rằng việc uống bổ sung nha đam sẽ cải thiện chất lượng da.
Một nghiên cứu năm 2020 được công bố trên Tạp chí Da liễu cho thấy nha đam liều thấp làm tăng hàm lượng collagen ở lớp hạ bì của da (lớp giữa). Nghiên cứu cho thấy rằng uống 40 microgam nha đam hàng ngày giúp tăng cường chức năng hàng rào bảo vệ da, độ ẩm và độ đàn hồi.
Thực phẩm giàu vitamin C
Các thực phẩm giàu vitamin C.
Vitamin C rất quan trọng cho quá trình tổng hợp acid hyaluronic. Acid hyaluronic được biết là có tác dụng đẩy nhanh thời gian phục hồi và giảm đau khớp. Nếu không có đủ lượng vitamin C, cơ thể sẽ không nhận được đầy đủ lợi ích từ thực phẩm có chứa acid hyaluronic.
Một nghiên cứu cho thấy rằng acid hyaluronic có thể giúp tăng cường sản xuất collagen trong cơ thể con người. Acid hyaluronic được tìm thấy tự nhiên trong cơ thể nhưng nó giảm dần khi già đi. Ăn thực phẩm giàu vitamin C và acid amin có thể làm tăng nồng độ acid hyaluronic và collagen trong cơ thể vì cả hai đều quan trọng đối với da. Các loại thực phẩm như cam, ớt đỏ, cải xoăn, bông cải xanh (súp lơ xanh) và dâu tây đều giàu vitamin C.
Nhân sâm
Nhân sâm.
Nhân sâm được hấp thụ vào da mà không gây ra các phản ứng phụ đồng thời giúp da giữ được hình dáng ban đầu. Nó cũng đã được tìm thấy để thúc đẩy sự phát triển của collagen. Các nghiên cứu đã chỉ ra khả năng bảo vệ da của nhân sâm chống lại tác hại của tia UVB từ mặt trời. Các chất chống oxy hóa được giải phóng vào m.áu khi bổ sung nhân sâm hoặc uống trà có chứa nhân sâm có thể bảo vệ các tế bào khỏe mạnh và góp phần làm sáng làn da.
Rau mùi
Rau mùi.
Rau mùi là một loại thảo mộc thường được gọi trong các công thức nấu ăn. Nó chứa vitamin C, có liên quan đến việc tăng cường sản xuất collagen. Rau mùi có chứa acid linolenic, đã được nghiên cứu như một yếu tố chống lão hóa mạnh mẽ cho làn da của bạn. Acid linolenic chứa chất chống oxy hóa chống lại các gốc tự do trong m.áu, ngăn ngừa phá vỡ các tế bào da khỏe mạnh.
Tảo
Tảo có thể ngăn chặn quá trình oxy hóa làm mất đi độ đàn hồi và collagen của làn da.
Các thành phần thực vật biển ngày càng trở nên phổ biến như một phần của thói quen làm đẹp. Điều này là do hầu hết các tổn thương trên da là do “quá trình oxy hóa” – sự tiếp xúc của da với các yếu tố như ô nhiễm, có thể làm hỏng sự phát triển của tế bào. Tảo có thể ngăn chặn quá trình oxy hóa làm mất đi độ đàn hồi và collagen của làn da.
Chiết xuất rong biển mang các yếu tố thúc đẩy collagen như đồng, kẽm và magie đến lớp biểu bì của chúng ta. Collagen làm tăng hai dấu hiệu của làn da trẻ trung: mật độ và độ đàn hồi.
2. Một số điều nên lưu ý để làn da luôn khỏe đẹp
Nếu đang cố gắng giúp làn da của mình trông trẻ hơn và khỏe mạnh hơn, hãy đảm bảo rằng không làm bỏng da dưới ánh nắng mặt trời. Hút thuốc cũng có thể khiến da bị lão hóa sớm. Khi đi ra ngoài trời nắng cần bảo vệ bảo vệ da bằng kem chống nắng là một cách để duy trì làn da sáng khỏe.
Một số chất bổ sung collagen có tác dụng phụ. Những nguyên nhân phổ biến nhất là sản xuất quá nhiều canxi, phản ứng dị ứng và đau khớp. Nếu bị dị ứng với hải sản hoặc các sản phẩm thịt, hãy hết sức cẩn thận khi dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung collagen nào.
Mặc dù vẻ ngoài trẻ trung được đ.ánh giá cao nhưng vẻ đẹp không chỉ ở bề ngoài. Làn da khỏe mạnh là một dấu hiệu tốt cho thấy phần còn lại của cơ thể. Không có cách nào để đảo ngược hoàn toàn các dấu hiệu lão hóa. Việc bảo vệ làn da khi còn khỏe mạnh sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc cố gắng sửa chữa sau này. Tăng cường collagen một cách tự nhiên không chỉ cải thiện vẻ ngoài mà còn góp phần cải thiện sức khỏe tổng thể.
