Thời điểm sau Tết, nhiều bệnh viện ghi nhận tình trạng quá tải bệnh nhân đái tháo đường.
Số ca nhập viện cấp cứu do biến chứng nặng đái tháo đường cũng tăng lên so với cùng kỳ các năm trước.
Kiểm soát đường huyết trong ngày có thể giúp người bệnh đái tháo đường kiểm soát bệnh tốt hơn, từ đó phòng ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm.
Gia tăng bệnh nhân đái tháo đường nhập viện
Tại Khoa Điều trị tích cực của Bệnh viện Nội tiết Trung ương ghi nhận, số bệnh nhân nhập viện trong tình trạng cấp cứu do các biến chứng về đái tháo đường tăng mạnh thời gian vừa qua. Chỉ trong tuần đầu làm việc sau Tết, nhưng phần lớn giường bệnh của khoa đã kín bệnh nhân, trong khi số bệnh nhân từ các nơi khác vẫn tiếp tục được chuyển về.
Bác sĩ Tôn Thất Kha, Trưởng khoa Điều trị tích cực, Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho biết, có thời điểm lượng bệnh nhân cấp cứu tăng 200% so với cùng kỳ năm 2023. Điển hình, vào đêm giao thừa, kíp trực đã hoạt động hết công suất khi liên tục tiếp nhận các ca cấp cứu biến chứng nặng.
Trong đó, đa phần là các bệnh nhân lớn t.uổi đái tháo đường lâu năm mắc phải một bệnh n.hiễm t.rùng, thông thường là hô hấp (do thời tiết lạnh) và tiết niệu hoặc là biến chứng bàn chân (do bệnh nhân biến chứng bàn chân mất cảm giác ở bàn chân nên bị vật lạ xâm nhập mà không phát hiện ra).
Nguyên nhân là do những ngày Tết, người dân mải lo Tết nên dẫu có bệnh cũng cố chờ đến sau Tết mới đi khám. Bên cạnh đó, do thói quen sinh hoạt đảo lộn, bỏ bê tập luyện, tâm lý ăn uống vui chơi hết mình trong ngày Tết khiến nhiều bệnh nhân mắc đái tháo đường hết Tết cũng… “lao đao” nhập viện. Như trường hợp bệnh nhân Đ.V.S (66 t.uổi, ở huyện Hàm Yên, Tuyên Quang) đã phải nhập viện trong tình trạng phù phổi cấp, viêm phổi, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, suy tim, suy thận, rối loạn chuyển hóa.
Hay bệnh nhân T.M.T (85 t.uổi, ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) có t.iền sử đái tháo đường hơn 10 năm. Trước đó, vì biến chứng tiểu đường, bệnh nhân này đã bị tai biến mạch m.áu não 3 lần trong đó lần gần nhất cách đây 3 tháng. Lần này, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng loét vị trí tỳ đè vùng cùng cụt, vùng mông 2 bên, vết thương lan rộng, hoại tử, chảy dịch mủ nhiều. Đây là tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra khi người bị đái tháo đường không kiểm soát được mức đường huyết trong m.áu.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, đối với người lớn t.uổi, khi mắc một bệnh n.hiễm t.rùng, việc kiểm soát đường huyết trở nên rất phức tạp, đòi hỏi phải thay đổi phác đồ điều trị. Vì vậy, để tránh trường hợp này, khi có dấu hiệu n.hiễm t.rùng, người bệnh cần phải được đưa tới các bệnh viện chuyên khoa có chuyên môn và uy tín để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.
“Sống chung” với đái tháo đường để tránh biến chứng
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương cho biết, bệnh đái tháo đường là một bệnh mạn tính, tiến triển với nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Đường huyết cao và kéo dài là nguyên nhân chủ yếu gây nên những biến chứng nguy hiểm như tổn thương mắt có thể gây ra mù lòa; suy thận; n.hiễm t.rùng bàn chân, cắt cụt chi; tăng huyết áp, tai biến mạch não, nhồi m.áu cơ tim… làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh và có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Các nghiên cứu về dịch tễ học trong những năm qua đã cho thấy bệnh đái tháo đường type 2 không ngừng gia tăng. Riêng tại Hà Nội, năm 2021 kết quả điều tra về đái tháo đường của người dân từ 18 – 69 t.uổi cho thấy: Tỷ lệ t.iền đái tháo đường 16%; tăng đường huyết là 10,2%; tăng huyết áp 30,8%, tỷ lệ thừa cân, béo phì tăng 19,2%; tỷ lệ hút t.huốc l.á có xu hướng giảm 14,2%; tỷ lệ uống từ 6 đơn vị cồn trở lên giảm còn 9,4%.
Sự gia tăng này cho thấy sự bùng nổ của bệnh đái tháo đường trở thành gánh nặng về chăm sóc y tế, làm tổn hại đến thành tựu phát triển kinh tế – xã hội của mọi quốc gia. Tuy nhiên, khoa học đã chứng minh, bệnh đái tháo đường type 2 có thể phòng ngừa được bằng cách duy trì cân nặng lý tưởng và tăng cường hoạt động thể lực.
Để dự phòng sớm, quản lý và điều trị kịp thời nhằm giảm sự gia tăng mắc bệnh đái tháo đường và các biến chứng của bệnh, trước hết mọi người phải biết rõ đái tháo đường là một bệnh rối loạn suốt đời. Do đó, người mắc bệnh cần thường xuyên xét nghiệm đường m.áu để điều trị sớm, ngăn ngừa biến các biến chứng nguy hiểm; duy trì hoạt động thể lực hằng ngày, chế độ ăn uống hợp lý.
Thực tế cho thấy, có rất nhiều bệnh nhân tiểu đường vào những ngày bình thường kiểm soát rất tốt chế độ ăn uống, nhưng vào dịp Tết lại “buông lỏng kỷ luật” dẫn tới bệnh biến chứng nguy hiểm.
Một điều quan trọng trong chế độ ăn của người tiểu đường đó là hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều đường, muối và chất béo bão hòa, các loại thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh hoặc chế biến sẵn; nên sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ như trái cây tươi, rau củ, các loại đậu như đậu nành…; các thực phẩm nguyên hạt như ngũ cốc…
Quá tải bệnh nhân nhập viện cấp cứu
Do ảnh hưởng từ đợt rét đậm đầu tiên trong năm, số bệnh nhân nhập viện tại các cơ sở điều trị trên địa bàn Hải Dương ngày càng tăng cao.
Khoa Đột quỵ (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương) chật kín bệnh nhân
Hầu hết giường bệnh cấp cứu ở các bệnh viện trong tỉnh đều quá tải. Bệnh nhân cấp cứu chủ yếu do bệnh lý tim mạch, hô hấp và nhiều người bị đột quỵ não.
Khoa Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương đang bị quá tải với 54 bệnh nhân. Những ngày nắng trước đó, khoa chỉ có từ 20-25 bệnh nhân. Thạc sĩ, bác sĩ Mạc Doanh Thịnh, Trưởng Khoa Đột quỵ cho biết: Thời tiết chuyển lạnh, bệnh nhân mắc đột quỵ tăng đột biến. Chỉ tính riêng trong ngày 17/12 đã có tới 14 bệnh nhân bị đột quỵ nhập viện cấp cứu. Hầu hết bệnh nhân trên 60 t.uổi, bệnh nhân trẻ nhất bị đột quỵ là 40 t.uổi. Trong đó có trên 30% bị c.hảy m.áu não do tăng huyết áp không được kiểm soát. Do bệnh nhân nhập viện đông nên các giường bệnh của khoa đều kín, khoa phải kê thêm cáng để bệnh nhân nằm.
Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cũng đang điều trị gần 90 bệnh nhân, phần lớn là người cao t.uổi. Tiến sĩ Hà Quang Tạo, Giám đốc trung tâm cho biết: Thời tiết chuyển lạnh đột ngột nên bệnh nhân mắc bệnh lý tim mạch đến khám và nhập viện tăng cao. Tại phòng khám ban đầu của bệnh viện, khi thời tiết chuyển sang lạnh có trên 200 người đến khám mỗi ngày, tăng trên 30% so với những ngày trước đó. Trung tâm hiện điều trị gần 50 bệnh nhân. Trong số những bệnh nhân cao t.uổi nhập viện do tim mạch, đột quỵ, một số ca bệnh có những biến chứng nặng.
Cùng với lượng bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch, đột quỵ nhập viện tăng cao, bệnh nhân cao t.uổi và trẻ nhỏ mắc bệnh lý hô hấp tại các cơ sở y tế tăng. Khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhi Hải Dương ngày 17/12 đang điều trị cho trên 90 trẻ nhỏ mắc các bệnh lý liên quan đường hô hấp. Lượng bệnh nhân mắc cúm A đang điều trị tại Khoa Truyền nhiễm của bệnh viện này cũng tăng rất cao.
Bệnh viện Phổi Hải Dương cũng đang bị quá tải bệnh nhân, đặc biệt ở Khoa Cấp cứu. Mỗi ngày trời lạnh có tới trên 10 bệnh nhân vào viện cấp cứu trong tình trạng suy hô hấp. Bệnh viện đang thu dung và điều trị cho gần 400 bệnh nhân, tăng nhiều so với những ngày thời tiết nắng ấm. Nguyên nhân bệnh nhân nhập viện tăng do thời tiết chuyển từ nóng sang lạnh sâu nên những người mắc bệnh lý về hô hấp, phổi tăng cao, đặc biệt những bệnh nhân mắc viêm phổi tắc nghẽn mạn tính. Các khoa điều trị tại Bệnh viện Phổi Hải Dương đều rất đông bệnh nhân, do bệnh nhân nặng tăng nên nguy cơ thiếu giường bệnh nhân cấp cứu.
Một trong những nguyên nhân gây bệnh lý nặng đối với người cao t.uổi còn do những ngày qua lượng bệnh nhân mắc cúm A tăng cao, người cao t.uổi sức đề kháng yếu, đặc biệt những người có bệnh lý hô hấp như: hen, viêm phổi, viêm phế quản… khi mắc thêm cúm, bệnh sẽ nặng, thậm chí suy hô hấp.
Chăm sóc bệnh nhân tại Bệnh viện Phổi Hải Dương
Các cơ sở y tế cũng đã tăng cường các biện pháp chống lạnh cho bệnh nhân. Các phòng khám đều có hệ thống rèm, bạt che kín tránh gió lùa. Các phòng bệnh đóng kín cửa, hệ thống sưởi được bố trí thêm với những bệnh nhân cao t.uổi, bệnh nhân cấp cứu, bệnh nhân diễn tiến nặng…
Ngành y tế khuyến cáo người dân khi trời lạnh cần giữ ấm cơ thể, đặc biệt người cao t.uổi, trẻ nhỏ hoặc người có t.iền sử mắc các bệnh tim mạch như: tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch vành, bệnh lý hô hấp.
Cần tránh ra trời lạnh đột ngột vào buổi sáng, nhất là lúc mới ngủ dậy hoặc đêm khuya khi nhiệt độ ngoài trời xuống thấp. Khi ra ngoài trời cần đeo khẩu trang, tuyệt đối không sưởi ấm bằng than, củi và đóng kín cửa. Khi tắm rửa cần làm ấm phòng bằng đèn sưởi và dùng nước ấm, tránh tăng huyết áp đột ngột do lạnh.
Với người cao t.uổi, khi có cơn tăng huyết áp, không nên giảm huyết áp quá nhanh sẽ rất nguy hiểm do sự phản ứng của mạch m.áu ở người cao t.uổi không tốt, nếu giảm huyết áp quá nhanh, cơ thể sẽ không thích ứng được sẽ xuất hiện các triệu chứng chóng mặt, đau đầu, buồn nôn.
Những bệnh nhân bị tăng huyết áp nên uống các thuốc hạ huyết áp theo chỉ định của bác sĩ. Các thuốc tăng huyết áp cần được uống liên tục, suốt đời, không được ngừng thuốc đột ngột và có theo dõi của nhân viên y tế… Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, tập thể dục đúng cách, tiêm phòng vaccine phòng cúm và các bệnh truyền nhiễm khác…